Half september openden we een wandelpad door het begrazingsgebied van de wisenten in natuurgebied De Maashorst. Het pad was alleen op doordeweekse dagen open. Er wandelden al diverse bezoekers. Een bijzondere ervaring. Naast wisenten zijn er ook exmoorpony’s en taurossen.
Het pad is nu ook in de weekenden open. Ben je benieuwd naar deze bijzondere grote grazers? Neem gerust een kijkje. Blijf op het pad, houdt 50 meter afstand, voer de dieren niet en laat je hond thuis. Lees al onze bezoekregels en bekijk onze animatie over wandelen tussen de grote grazers. Regelmatig zijn er rangers in de buurt van het wandelpad. Zij kunnen je meer vertellen over de dieren en hun rol in de natuur.
het wandelpad
Op het kaartje hieronder (klik erop voor een vegroting) is het wandelpad met de blauw/witte lijn aangegeven. Bij de twee in- en uitgangen is er een overstap over de afrastering gemaakt. Deze kan adoor de beheerders afgesloten worden. Lees hierover meer in de vragen en antwoorden verderop in dit artikel.
De rood/witte lijn is de wandelroute rondom het begrazingsgebied van de wisenten. Hiermee kan je jouw weg vervolgen nadat je het gebied hebt verlaten.
tips voor je wandeling
- Komt een dier per ongeluk te dicht bij jou? Neem rustig afstand.
- Loopt de grote grazer op het pad? Wacht tot ze weer verder lopen. Of ga er met een grote boog omheen. Je mag dan van het pad afwijken.
Vragen en antwoorden over wandelen en wisenten
Heb je vragen over het wandelen in het gebied van de wisenten. Kijk of je vraag met het antwoord hierbij staat.
Waarom is de openstelling niet aangekondigd?
Omdat we geen extra mensen willen aantrekken bij het begin van de opening. We willen een zorgvuldige openstelling. Daar past bij dat het geleidelijk gebeurt. We wilden de omstandigheden zoveel mogelijk hetzelfde houden om te zorgen voor een rustige overgang. Mensen die in het gebied zijn, komen op hun route vanzelf de open poortjes tegen en kunnen dan door de zuidelijke natuurkern wandelen als ze dat leuk vinden.
Als we de openstelling vooraf bekend hadden gemaakt, had dit extra mensen (van buitenaf) kunnen trekken.
Wie mogen er in het gebied komen?
Alleen wandelaars zonder hond mogen het gebied in. Voor wilde dieren (groot en klein) zijn honden bedreigend. Zij kunnen de natuur verstoren. Daarom mogen honden niet in dit vrij kleine gebied komen. Hier lees je meer over het effect van honden in het natuurgebied.
Waarom gaat het wandelpad in maart 2025 weer dicht?
Van maart tot en met eind augustus is het broedseizoen. Het wandelpad sluit dan. In dit recreatieluwe gebied leven onder andere vogels die op de grond broeden. Deze vogels hebben rust nodig.
Kuddebeheerders en terreineigenaren kunnen het gebied ook altijd tijdelijk afsluiten. Bijvoorbeeld om werkzaamheden te doen.
Waarom zijn er grazers in natuurgebied De Maashorst?
We willen dat de natuur zich via natuurlijke processen ontwikkelt. Begrazing door de dieren is een belangrijk onderdeel van dit natuurlijke proces. De natuur kan haar gang gaan en er is weinig of geen onderhoud door mensen nodig. Door het graasgedrag van verschillende grote grazers komt er meer variatie in de vegetatie. Ook dode bomen blijven liggen en vergaan. Dit is een voedingsbron of woonplaats voor bepaalde dier en plantsoorten. Zo ontstaan meer verschillende leefgebieden. Andere vogel- en diersoorten profiteren daarvan. Zoals de zandbij, het konijn en de grauwe klauwier.
De grazers nemen steeds meer de rol van de beheerder over.
Waarom moet ik afstand houden tot de grazers?
Wisenten, taurossen en exmoorpony’s zijn wilde dieren. De dieren moeten ongestoord het gebied begrazen. Als je 50 meter afstand tot de kudde houdt, blijven de dieren rustig. Ze zijn gewend aan mensen op minstens 50 meter afstand. Dichterbij vinden ze niet prettig. Zeker als er kalfjes of veulens zijn, gedragen de moeders zich beschermend. Kom nooit tussen moeder en jong in. De kudde heeft ook jonge dieren, hengsten en stieren en die gaan soms plotseling met elkaar stoeien of vechten. Het is voor jou en het dier niet veilig om hier dichtbij te staan. Houd je daarom aan de bezoekregels: Houd 50 meter afstand, ook als de dieren achter het hek staan! Voer en aai de dieren niet, roep niet naar de dieren, doorkruis kuddes niet, maak geen selfies en wees zichtbaar. Kom je een hele kudde tegen? Loop er met een boog omheen of ga terug. Ook nog goed om te weten: ga niet laag bij de grond of op je hurken zitten om bijvoorbeeld een foto te maken. De dieren ervaren je dan als bedreiging.
Mag ik van het pad af?
Het is heel belangrijk om altijd afstand te houden tot de dieren. Staan de dieren op het pad? Dan mag je van het pad af om 50 meter afstand te kunnen houden. Staat de kudde voor het klaphek? Dan kun je beter omdraaien en teruglopen.
Wat zijn de bezoekregels in het gebied?
Je bent als mens te gast in de natuur. Rust en stilte is voor alle dieren belangrijk. De bezoekregels helpen je om een goede gast te zijn:
- Houd altijd 50 meter afstand tot de grote grazers
- Voer en aai de dieren niet
- Roep niet
- Doorkruis kuddes niet
- Maak geen selfies met de grazers
Wist je dat de dieren van voeren en aaien tam worden. Een tam dier loopt op een mens af om te bedelen. Dan kunnen ze opdringerig en gevaarlijk worden. Realiseer je dat dieren die te tam worden, uit het gebied moeten of zelfs worden afgemaakt.Als je op afstand een foto maakt, blijf dan rechtop staan. Hurk je? Dan lijkt het voor de dieren alsof je gaat aanvallen/schieten. Verstop je niet in de bosjes; de grazer ziet je dan als een roofdier. Loop rustig weg van het dier en praat op normaal volume.
In deze animatie zie je meer over de bezoekregels.
Zijn honden toegestaan?
Honden mogen niet op het wandelpad door het begrazingsgebied van de wisent in de zuidelijke natuurkern. Het gebied is hier te klein voor. Voor grazers zijn honden een bedreiging.
In de rest van het natuurgebied moeten honden altijd aan de lijn, voor de rust van alle dieren in De Maashorst. De hond heeft van nature een jachtinstinct en gaat achter geursporen aan. Elk jaar worden tientallen reeën en reekalveren opgejaagd of aangevallen door honden. Vaak overleven ze dat niet. Er zijn negen speciale hondenlosloopgebieden in De Maashorst.
Is het veilig?
Sinds de start van de begrazing met wisenten in 2016 is het gebied al opengesteld voor excursies en gingen mensen onder begeleiding het gebied in. Rondom het afgesloten deel van het begrazingsgebied zijn veel wandelaars, fietsers en ruiters. Daardoor zijn de dieren al aan mensen gewend. Door het gebied nu opnieuw open te stellen voor wandelaars zonder hond kunnen mensen meer vertrouwd raken met specifiek de wisent. De kuddebeheerders en grondeigenaren vinden het hier nu een goed moment voor.
Onderzoeken of mensen zich aan de bezoekregels houden (op het pad blijven, afstand bewaren, niet voeren, geen honden) en hoe de grote grazers reageren op het mensen (afstand bewaren, wegtrekken). Vrijwilligers/stagiaire/student monitoren het gedrag van mensen en dieren. Deze gegevens worden geanalyseerd. De resultaten van de monitoring bepalen vervolgstappen.
Wat gaat er in de toekomst met de wisenten gebeuren?
Het is de bedoeling dat binnen de gemeente Maashorst de wisent uiterlijk in 2035 overal in het begrazingsgebied loopt. Het gebied waar de wisent graast breiden we de komende jaren geleidelijk uit. Kuddebeheerders en terreineigenaren begeleiden dit. De bestaande recreatiemogelijkheden blijven.
In de Gebiedsvisie is ook de ambitie opgenomen om vanaf 2035 de begrazing van wisent, tauros en Exmoorpony geleidelijk uit te breiden naar de natuurschil. Dit gebeurt pas als aan de uitgangspunten, zoals in de Gebiedsvisie benoemd, wordt voldaan.
Hoe wordt er gemonitord?
Er is een onderzoeksprotocol gemaakt waarin het gedrag van mens en dier wordt bijgehouden en gescoord. Vrijwilligers/student helpen met de monitoring en verzamelen gegevens. De resultaten worden geanalyseerd.
Door wie is de monitoring opgesteld?
Kuddebeheerders en terreineigenaren ontwikkelden de methodiek. De methode die toegepast wordt, was al ontwikkeld voor eerdere studentonderzoeken in het veld en is geüpdatet. Verdere uitwerking van het onderzoek is aan de hbo-opleiding. Aanvullende begeleiding van het onderzoek vindt plaats door FREE Nature. Zij hebben al eerder studentenonderzoeken in de Maashorst begeleid.
Is een student wel voldoende gekwalificeerd om ingewikkelde interacties te monitoren?
Tijdens de werving en selectie wordt gekeken naar statistisch goed onderlegde studenten. De studenten krijgen onafhankelijke begeleiding van docenten. Ook FREE Nature heeft een aandeel in de begeleiding en heeft hier acht jaar ervaring in.
Achtergrond van grazers in het gebied
In het natuurgebied De Maashorst ontwikkelt de natuur zich via natuurlijke processen. Begrazing door de dieren is een belangrijk onderdeel van dit natuurlijke proces. De natuur kan haar gang gaan en er is weinig of geen onderhoud door mensen nodig. Door het graasgedrag van verschillende grote grazers komt er meer variatie in de vegetatie. Ook dode bomen blijven liggen en vergaan. Dit is een voedingsbron of woonplaats voor bepaalde dier en plantsoorten. Zo ontstaan meer verschillende leefgebieden. Andere vogel- en diersoorten profiteren daarvan. Zoals de zandbij, het konijn en de grauwe klauwier. Bekijk de animatie natuurproces voor meer uitleg.
