Van april tot juli 2025 onderzochten twee studenten van de HAS de interacties tussen bezoekers en grote grazers in De Maashorst.
voorzichtige conclusie: interacties lopen zonder problemen
In natuurgebied De Maashorst grazen taurossen, exmoorpony’s en wisenten. Het onderzoek richtte zich op de taurossen en exmoorpony’s in de centrale begrazing.
Voorzichtige conclusie? De interacties verlopen zonder problemen. Bij 61% is er helemaal geen reactie en bij 39% is er iets van een reactie. Meestal gaat het dan alleen om opkijken. Heel soms staat het dier op en loopt het weg van de bezoeker. Precies zoals we het graag zien.
Waarom grote grazers in natuurgebieden?
Veel natuurgebieden kiezen voor procesnatuur. Dit is een vorm van beheer waarbij natuurlijke processen weer de kans krijgen het gebied te vormen en menselijk beheer wordt losgelaten. Grote grazers spelen hierin een belangrijke rol. Hun natuurlijke gedrag versterkt de natuur en zorgt voor meer verschillende planten en dieren. Ook in de Maashorst, het OERgebied van Brabant, is gekozen voor procesnatuur.
In De Maashorst speelt recreatie een belangrijke rol. Op veel plekken genieten wandelaars, fietsers, ruiters en mountainbikers van de unieke natuur. Recreanten en dieren kunnen elkaar tegenkomen. In de toekomst willen we de begrazing met de tauros, exmoorpony en wisent uitbreiden, dat is goed voor de natuur. Tegelijk is het belangrijk om te weten hoe de interacties tussen grazers en recreanten verlopen. Kennis die helpt om te weten wat goed werkt en in de toekomst eventuele verbeteringen te doen. Dit onderzoek is een nulmeting. De studenten adviseerden ook over hoe we het onderzoek in de toekomst kunnen herhalen. Door te herhalen kunnen we de ontwikkelingen goed met elkaar vergelijken.
Onderzoek
De HAS-studenten, Luca Quizhpe van Pelt en Danique van de Meerakker, onderzochten het gedrag van de grazers. Ze keken naar locatie, type recreant, gedrag van de recreant, type grazers, gedrag van de grazer en de intensiteit van de dierreactie. Daarnaast zijn interviews afgenomen met beheerders, vrijwilligers en bezoekers.
de uitkomsten
DIn 61% van de waargenomen interacties (totaal 301 waarnemingen) reageren grazers helemaal niet op recreanten. Dat houdt in dat het dier doorgaat met zijn of haar gedrag (grazen, rusten). In andere gevallen reageren de dieren met name door opkijken of opstaan. In slechts 6% van de gevallen (18 keer) was er een sterkere reactie waarneembaar en liepen of renden de dieren weg. Dit is natuurlijk gedrag. In 15 van die 18 gevallen waren kalfjes of veulens aanwezig en 14 keer stond de recreant binnen een afstand van 10 meter.
Wethouder Jeroen van den Heuvel van de gemeente Maashorst is positief. “Tijdens de hele onderzoeksperiode is er geen enkel geval van agressie van de grote grazers gezien. Dat kan natuurlijk liggen aan gewenning van de dieren aan menselijke activiteit in het gebied. Ik denk dat het vooral ligt aan alle mensen die bijdragen aan dit resultaat. Dat zijn allereerst de bezoekers, die zorgvuldig de regels opvolgen. Ook de vele personen die zich inzetten voor goede voorlichting over hoe om te gaan met deze dieren, wil ik een compliment geven. Dit onderzoek is positief en biedt ons voldoende informatie om de puntjes op de i te kunnen zetten. Daar zetten we ons voor in.”
Meer lezen over de grote grazers en het onderzoek dat in eerder is gehouden? Kijk dan hier.
